İmalat göstergesi yılın en düşük seviyesinde
ISO, Ekim ayı imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksini yayınladı. ISO Türkiye imalat PIM’i Ekim ayında 48,4 oldu. Önceki veriler 49,6 seviyesindeydi.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayii performansında en hızlı ve güvenilir referans olarak kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (ISO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) araştırmasının Ekim 2023 dönemi sonuçları açıklandı. . 50 eşik değerinin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, Eylül ayında 49,6 olan manşet PMI, 2023 Ekim ayında 48,4’e gerileyerek dördüncü kez eşik değer olan 50’nin üzerinde gerçekleşti. ardışık ay. altındakaldı.
Endekste 50’nin üzerindeki fiyatlar büyümeye işaret ederken, bu eşik değerin altı da daralma sinyali olarak değerlendiriliyor.
48,4 olarak ölçülen endeks, aktivite koşullarındaki yavaşlamanın ölçülü olduğunu gösterse de söz konusu yavaşlama, PMI’ın 49,6 olarak ölçüldüğü eylül ayına göre daha belirgin oldu. Üreticiler Ekim ayında iç ve dış talebin genel olarak zayıf olduğunu bildirdi. Bunun sonucunda toplam yeni siparişler ve yeni ihracat siparişleri ivme kaybetti. Toplam yeni siparişlerdeki yavaşlama geçen yılın Kasım ayından bu yana en yüksek oranda kaydedildi. Yeni siparişlerdeki bu görünüme bağlı olarak üretim Ekim ayında da düşüşünü sürdürdü. Böylece üretimde dört ay üst üste ivme kaybı gözlendi.
Enflasyonist baskılar azaldı
İstihdam Ekim ayında tekrar düştü ve beş aylık genişleme sona erdi. Anket katılımcıları istifaların ve emekliliklerin yaşandığına dikkat çekti. Çalışan sayısındaki düşüşe rağmen şirketlerin birikmiş işlerinde yaklaşık bir yılda en hızlı düşüş kaydedildi. Sipariş ihtiyaçlarının azalması sonucunda üreticiler satın alma faaliyetlerini, girdi ve mamul stoklarını da azalttı. Enflasyonist baskılar dördüncü çeyreğin başında azalmaya devam etti. Girdi maliyetleri ve son olarak ürün fiyatlarındaki artış oranları üst üste üçüncü aydır geriledi. Fiyatlarında artış bildiren firmalar, bunun büyük ölçüde liradaki değer kaybından kaynaklandığını belirtti.
Firmalar yeni sipariş almakta zorlandı
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anketi bilgilerini değerlendiren S&P Global Market Intelligence Ekonomi Müdürü Andrew Harker, şunları söyledi: üretimi destekleyecek ve istihdam seviyesini koruyacaktır. “Öte yandan, enflasyon baskılarının azalmaya devam etmesi, yakın vadede daha olumlu bir talep ortamının ortaya çıkabileceği konusunda bir miktar iyimserlik sağlayabilir.”
İki segmentte üretim arttı
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Ekim ayı raporuna göre takip edilen 10 branştan sadece ikisinde üretim artarken, birden fazla branşta istihdam azaldı. Öte yandan, girdi maliyetleri ve nihai ürün fiyatlarındaki enflasyon son dönemdeki seyrini sürdürerek birden fazla segmentte ivme kaybetti.
Hem yurt içi hem de yurt dışı talepteki zayıflık nedeniyle, takip edilen tüm şubelerde yeni siparişlerde bir yılı aşkın süredir ilk kez yavaşlama yaşandı. En belirgin yavaşlamanın yaşandığı tekstil sektöründe ise düşüş son 12 ayın en yüksek oranına ulaştı. Yeni siparişlerdeki en ufak ivme kaybı ise gıda ürünlerinde yaşandı.
Üretimde en güçlü performans, bir önceki aya göre sınırlı bir artışın olduğu gıda ürünlerinde görüldü. Böylece sektör son üç ayda büyüdü. Ekim ayında üretimini artıran bir diğer sektör ise makine ve metal ürünler oldu. En belirgin yavaşlama dokuma firmalarında görüldü.
Üretim ihtiyaçlarının azalması nedeniyle şirketler ekim ayında işe alım kararlarında temkinli davranmaya devam etti. İstihdam hacmi takip edilen on departmanın yalnızca üçünde arttı. Son beş ayda en yüksek artışı kaydeden makine ve metal ürünleri aynı zamanda istihdamını da en hızlı genişleten segment oldu. Öte yandan üretim ve yeni siparişlerde olduğu gibi istihdamda da en sert düşüş yine dokuma sektöründe yaşandı.
Satın alma faaliyeti azaldı
Ekim ayında girdi maliyeti enflasyonu takip eden 10 fasıldan 8’inde geriledi. Makine ve metal işleri, giyim ve deri işleri bu eğilimin istisnalarıydı. Girdi fiyatlarında en yavaş artış, yaklaşık dört yılın en düşük enflasyonunun ölçüldüğü makine ve metal ürünleri sektöründe gerçekleşti. Maliyet enflasyonundaki gevşeme ve talep koşullarının ağırlaşması, ana metal şirketlerinin son 32 ayda ilk kez nihai ürün fiyatlarını düşürmesine neden oldu. Dokuma firmaları da fiyatlarını düşürürken diğer tüm departmanlarda artışlar devam etti. Satış fiyatlarında en hızlı artış gıda ürünlerinde kaydedildi.
Son olarak Ekim ayında tüm şubelerde satın alma faaliyetleri bir yıldan fazla bir süreden sonra ilk kez azaldı. Takip edilen 10 segment arasında en zayıf performans yeniden dokuma segmentinde gözlendi.
